TIỂU ĐƯỜNG TUÝP 1 VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT

Tiểu đường tuýp 1 là chứng bệnh thường bắt gặp ở trẻ em, và những người còn trẻ hầu hết là dưới 30 tuổi. Đặc biệt bệnh tiểu đường tuýp 1 nguy hiểm ở chỗ nếu như người mẹ đang mang thai mà mắc phải thì có thể dấn đến việc người con có khả năng mắc bệnh.

Tiểu đường tuýp 1 là gì?

Tiểu đường type 1 hay còn được gọi với cái tên bệnh tiểu đường trước đây còn gọi là đái tháo đường phụ thuộc insulin, đái tháo đường ở người trẻ.

Bệnh đái tháo đường type 1 gây ra là do tế bào β tuyến tụy không sản xuất insulin. Bình thường, insulin có chức năng đưa glucose từ máu vào tế bào để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Không có insulin, glucose sẽ tăng cao trong máu.

Theo thời gian, glucose tăng cao trong máu sẽ gây ra các biến chứng nghiêm trọng về tim, mắt, thận, thần kinh, răng miệng… Bệnh đái tháo đường type 1 thường xảy ra ở trẻ em hoặc thanh niên, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất cứ lứa tuổi nào.

NGUYÊN NHÂN:

• Bệnh tiểu đường tuýp 1 gây ra do tuyến tụy không sản xuất đủ insulin. Kết quả là glucose không thể vào trong tế bào để giúp bạn dự trữ năng lượng và dẫn đến lượng glucose trong máu quá cao gây ra hiện tượng tăng đường huyết.
• Đối với hầu hết người bệnh tiểu đường, nguyên nhân của tình trạng thiếu insulin thường là do hệ miễn dịch sẽ phá hủy các tế bào beta trong tuyến tụy, nhưng lý do của hiện tượng này hiện vẫn chưa rõ.
• Những nguyên nhân khác bao gồm các bệnh khác như xơ nang ảnh hưởng đến tuyến tụy, phẫu thuật loại bỏ tuyến tụy, và chứng viêm (sưng, kích thích) tuyến tụy nặng cũng có thể gây ra bệnh tiểu

TRIỆU CHỨNG THƯỜNG GẶP

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh đái tháo đường tuýp 1 có thể đến rất nhanh và bao gồm:

• Mờ mắt.
• Đi tiểu thường xuyên.
• Cảm thấy rất khát nước và đói thường xuyên.
• Bị nhiễm trùng thường xuyên.
• Cảm thấy mệt mỏi và yếu.
• Vết thương lâu lành.
• Cảm giác tê ở tay hoặc chân.
• Sụt cân nhanh chóng không rõ nguyên nhân.
• Ăn nhiều hơn.

Các biến chứng của bệnh

• Bệnh tiểu đường tuýp 1 có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể như: Tim, mạch máu, dây thần kinh, mắt và thận.
• Da va miệng, bệnh tiểu đường tuýp 1 có thể dễ bị vấn đề về da, có thể dẫn tới nhiễm trùng do vi khuẩn và nấm.
• Loãng xương, bệnh có thể dẫn đến mật độ xương thấp hơn so với bình thường, làm tăng nguy cơ loãng xương.
• Biến chứng khi mang thai, nguy cơ thai chết lưu, sẩy thai và dị tật bẩm sinh cũng tăng lên khi bệnh tiểu đường không được kiểm soát tốt.
• Vấn đề về thính giác xảy ra nhiều hơn ở những người bị tiểu đường tuýp 1.

CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG CỦA NGƯỜI BỆNH TIỂU ĐƯỜNG

Với những bệnh nhân bị tiểu đường tuýp 1, chế độ ăn uống cần phải đảm bảo đầy đủ lượng protit, lipit cần thiết cho cơ thể. Trong đó, lượng gluxit chiếm 50% lượng calo chung của khẩu phần, protid chiếm 15%, lipit 35%. Chính vì thế, trong khẩu phần ăn, bệnh nhân nên lưu ý một số vấn đề sau:

1/ Thức ăn chứa tinh bột

Người bệnh tiểu đường tuýp 1 nên ăn các loại bánh mì không pha trộn với các loại thực phẩm như bánh mì đen, gạo lứt, khoai tây, khoai sọ,…

Lượng tinh bột đưa vào cơ thể người tiểu đường chỉ nên bằng khoảng 50->60% người thường.

Sử dụng thường xuyên các loại ngũ cốc thô, chà xát ít vì lớp vỏ có chứa nhiều vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe.

Bệnh nhân bị tiểu đường tuýp 1 không nên chiên xào các loại thức ăn có chứa tinh bột vì sẽ rất dễ khiến cơ thể khó hấp thu và làm tăng lượng đường huyết nhanh chóng.

Tốt nhất, với những loại thực phẩm này, các bạn nên luộc hoặc nướng, để đảm bảo sức khỏe cho bản thân.

2/ Các loại thực phẩm có chứa chất đạm

Bệnh nhân bị tiểu đường tuýp 1 có thể ăn các loại thịt lợn, thịt bò đã lấy sạch mỡ. Tuyệt đối tránh sử dụng các loại thực phẩm như da gà, da vịt bởi nó có chứa rất nhiều cholesterol.

Với những loại thực phẩm chứa nhiều chất đạm, nên chọn cách chế biến là luộc, kho, nướng hơn là tiến hành chiên hoặc xào.

Bên cạnh đó, người bệnh tiểu đường tuýp 1 nên hạn chế tối đa thịt hộp, patê, xúc xích,… Thay vào đó, bạn hãy ăn cá, trứng sữa, các sản phẩm chế biến từ sữa, đậu,…

3/ Thực phẩm có chứa nhiều chất béo

Các bác sĩ khuyến cáo, bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 phải hết sức hạn chế các loại thực phẩm có chứa quá nhiều dầu mỡ. Trong đó, lượng cholesteron cung cấp cho cơ thể phải dưới 300mg mỗi ngày. Đồng thời, lượng mỡ bão hòa phải được thay bằng các loại dầu thực vật như dầu đậu nành, dầu olive, dầu mè,…

Với những loại thức ăn có chứa nhiều mỡ, người bệnh không nên chiên hoặc xào càng khiến lượng dầu mỡ ra nhiều hơn. Điều này sẽ không tốt cho việc hấp thụ của cơ thể. Chính vì vậy, tốt nhất, người bệnh tiểu đường tuýp 1 nên hạn chế sử dụng hoặc chỉ sử dụng dầu trong những trường hợp cần thiết.

4/ Các loại rau xanh và trái cây tươi

Một ngày, bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 nên ăn khoảng 400 gram rau và trái cây tươi. Loại thực phẩm này vừa có tác dụng chống lão hóa, vừa là thức ăn bổ sung vitamin, muối khoáng tốt nhất.

Đặc biệt, bệnh nhân nên ăn cả xác hơn là ép lấy nước uống. Chất xơ ở rau quả là thành phần quan trọng làm giảm đường, làm chậm hấp thu đường và đỡ tăng đường sau khi ăn.

Tuy nhiên, không phải loại trái cây nào cũng tốt cho cơ thể bệnh nhân tiểu đường tuýp 1. Những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 cần phải tránh các loại trái cây ngọt như nho, xoài, na, nhãn,…

Đặc biệt, các loại trái cây được sấy khô, bệnh nhân nên hạn chế sử dụng vì đây là thực phẩm chứa lượng đường khá cao.

5/ Những thực phẩm có chứa chất ngọt

Bệnh nhân bị tiểu đường tuýp 1 nên tránh xa tuyệt đối các loại bánh kẹo, nước ngọt có ga, rượu,…

Thay vì sử dụng các chất ngọt nhân tạo, bệnh nhân có thể sử dụng loại đường được Cục quản lý dược và thực phẩm Hoa kỳ (FDA) phê duyệt như aspartame, saccharin, sucralose,…

Loại đường này vừa giúp làm giảm được lượng đường cung cấp vào cho cơ thể mà vẫn giữ được hương vị ngon miệng cho người bệnh.

Chất ngọt là nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh tiểu đường tuýp 1. Đồng thời làm bệnh càng trầm trọng thêm, tăng các biến chứng nặng nề của bệnh.

Chính vì vậy, bệnh nhân mắc phải căn bệnh này khi sử dụng các loại thực phẩm chứa đường nên hết sức thận trọng.

Phương pháp điều trị bệnh tiểu đường tuýp 1

Để trị khỏi bệnh tiểu đường tuýp 1 chúng ta cần phải cảm kết một quá trình điều trị suốt đời, người bệnh phải tuân thủ phác đồ điều trị nghiêm ngặt để sớm có được một sức khỏe ổn định dài lâu

• Dùng thuốc điều trị tiểu đường.
• Dùng insulin.
• Tập thể dục thường xuyên và duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh.
• Ăn những thực phẩm lành mạnh, ăn nhiều trái cây, rau củ quả, các loại ngủ cốc.Những thực phẩm có nhiều chất dinh dưỡng và ít chất béo và calo. Có nghĩa là sản phẩm động vật và đồ ngọt ít hơn. Điều này thực sự là kế hoạch ăn uống tốt nhất, ngay cả đối với những người không có bệnh tiểu đường.Sẽ cần phải tìm hiểu các loại thực phẩm ăn để có thể cho mình tăng cường insulin để chuyển hóa các carbohydrate đúng. Một chuyên gia dinh dưỡng có thể giúp tạo ra kế hoạch bữa ăn phù hợp với mục tiêu sức khỏe, sở thích ăn và lối sống.
• Phải luôn theo dõi lượng đường trong máu thường xuyên, kiểm tra định kỳ tại các trung tâm y tế, bệnh viện.

Hướng mở trong điều trị bệnh tiểu đường type 1

Liệu pháp gen:

Nhằm mục đích phòng ngừa, điều trị có hiệu quả và cứu chữa các bệnh nhân tiểu đường type 1, các nhà khoa học đã nỗ lực nghiên cứu nhằm phát hiện các gen tương tác với gen gây bệnh và cơ chế gây bệnh.

Tuy nhiên do bệnh tiểu đường type 1 là bệnh đa gen nên mặc dù đã có một số kết quả ban đầu rất khả quan nhưng trong thời gian tới liệu pháp gen vẫn chưa thể áp dụng được trong lâm sàng.

Liệu pháp miễn dịch:

Bệnh tiểu đường type 1 là bệnh tự miễn nên các nhà khoa học đã tiến hành một số thử nghiệm lâm sàng phòng ngừa tiên phát bệnh đái tháo đường để đánh giá hiệu quả của các điều chỉnh miễn dịch liệu có thể phòng ngừa được bệnh tiểu đường type 1 ở những người có nguy cơ cao hay không?

Các hướng tác động nhằm ngăn ngừa sự phá hủy các tế bào beta (là nơi sản xuất insulin) do nguyên nhân tự miễn dịch như các can thiệp bằng kháng nguyên, cytokine, các kháng thể đơn dòng…

Tuy nhiên, hiệu quả của các biện pháp này đối với quần thể có nguy cơ cao (90% sẽ tiến triển thành bệnh tiểu đường type 1) là không chắc chắn và cần phải được tiến hành các thử nghiệm mới trên các quần thể lớn hơn.

Tác động lên môi trường:

Có thể phòng ngừa được bệnh tiểu đường type 1 bằng cách phá bỏ hoặc ức chế các tác nhân từ môi trường có thể tương tác hoặc hoạt hóa các gen gây bệnh đái tháo đường týp 1.

Tuy nhiên trong thực tế có một số tác nhân được quy kết là thủ phạm như nhiễm trùng, nhiễm độc, chế độ ăn… nhưng chưa được xác định chắc chắn nên chưa thể tiến hành các nghiên cứu đặc hiệu theo tác nhân gây bệnh.

Hiện nay có rất nhiều các bài thuốc nam gia truyền nghiên cứu từ các dược thảo tự nhiên Việt Nam đã thành công trong việc điều trị tiểu đường type 1 và giảm liều dùng insulin cho các bệnh nhân tiểu đường type 1. Các bạn có thể tham khảo bằng cách này để điều trị cho bệnh nhân tiểu đường type 1.